2018 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne giren, dünyanın bilinen en eski ve en büyük kült merkezi sayılan “Göbeklitepe” Trakya Üniversitesi tarafından düzenlenen konferansta ele alındı.
Trakya Üniversitesi, 12 bin yıllık geçmişiyle insanlık tarihini değiştiren ve son yılların en büyük arkeolojik keşfi olarak gösterilen “Göbeklitepe”nin konu alındığı bilimsel bir etkinliğe ev sahipliği yaptı. Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü tarafından düzenlenen “Göbeklitepe Kültürü ve Trakya Üzerinden Avrupa’ya Aktarımı” başlıklı etkinlikte, Prof. Dr. Mehmet Özdağan bir konferans verdi.
Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü tarafından başlatılan Trakya’da Arkeoloji Konferansları’nın konuğu, Neolitik olarak bilinen besin üretimine dayalı yerleşik yaşam biçiminin ortaya çıkışı ve Avrupa’ya aktarım modelleri üzerinde uzmanlığıyla tanınan İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Öncesi Anabilim Dalı emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Mehmet Özdoğan oldu. Moderatörlüğünü Trakya Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ahmet Yaraş’ın yaptığı konferansta Prof. Dr. Mehmet Özdoğan, Göbeklitepe hakkındaki bilgi ve deneyimlerini masaya yatırdı.
Başta Çayönü, Mezraa Teleilat, Yarımburgaz, Aşağıpınar ve Kanlıgeçit olmak üzere Türkiye’nin farklı bölgelerinde çeyrek yüzyıldır arkeolojik kazı ve araştırmalar yapan Prof. Dr. Mehmet Özdoğan, yerleşik yaşam kültürünün Güneydoğu Anadolu’da ne zaman başlayarak Anadolu’ya yayıldığı ve mimarlık tarihine dair ilk somut örnekler ile kutsal yapı ve konut mimarisinin gelişimini, arkeolojik küçük buluntulardan örnek vererek anlattı.
Göbeklitepe Kültürü’nün zaman içinde Anadolu üzerinden Balkanlar, Trans Kafkasya ve Orta Avrupa’ya yayılımını geniş bir çerçevede ortaya koyan Prof. Dr. Mehmet Özdoğan, bu kültürün Trakya’da bıraktığı izler ile tarihsel süreç içerisindeki değişim ve gelişimine dair çarpıcı örnekler verdi. Günümüze kadar ulaşan ve tarih kitaplarına aktarılan yerleşik yaşama geçen toplumlarda anaerkil inancın hâkim olduğu düşüncesinin yanlış olduğunu ifade eden Prof. Dr. Mehmet Özdoğan, “Göbeklitepe’deki son arkeolojik buluntular, ataerkil bir inanç sistemi olduğunu bizlere kanıtladı.” dedi.
Prof. Dr. Mehmet Özdoğan, Göbeklitepe’den sonra yaşanan göçle birlikte Anadolu ve Trakya’da ise anaerkil bir inanç sisteminin ağırlık kazandığını kazı çalışmalarında elde ettikleri bulgularla ortaya koyduklarını söyledi.
Arkeolojik verilerin bilimsel bilgiye dönüştüğü ve oldukça yoğun bir katılımla gerçekleşen etkinliğin sonunda ise katılımcılardan gelen sorular yanıtlandı.
